از ۹ ماهگی می توان غذاهای انگشتی را به شیرخوار معرفی کرد. غذاهای انگشتی غذاهایی هستند که خود کودک می تواند آن را با دست برداشته و به داخل دهان بگذارد. غذاهای انگشتی، علاوه بر خوشمزه و مقوی بودن با تحریک حس استقلال و خودکفایی کودک، وی را تشویق به غذا خوردن با میل و اراده خود کودک می کند.
شروع غذای کمکی و اعتصاب غذا!
با شروع غذای کمکی، والدین با مجبور کردن کودک به خوردن غذا و دادن غذا توسط والدین، کودک بسیار خوش غذا و خوش اشتها را تبدیل به کودک با اعتصاب غذا می کنند. کودکی که در ابتدای شروع غذای کمکی بسیار خوش اشتها بود، تبدیل به کودکی می شود که حتی دهان خود را موقع غذا دادن می بندد و از باز کردن دهان خود امتناع می کند. با شروع غذای کمکی سعی کنید کودک را در غذا خوردن مشارکت بدهید. میل به غذا، در لحظه دادن غذا بسیار مهم است. اجبار کودک در باز کردن دهان به هر ترفند مانند گوشی همراه، تلویزیون و کارتون در نهایت باعث بی اشتهایی و لجبازی کودک خواهد شد. چرا که ترفندها بتدریج تکراری شده و آن ترفندها دیگر کارساز نخواهد بود.
له کردن غذای کودک:
غذای کودک در ابتدا باید کمی له شده به تکه های کوچکتر تبدیل شود. له کردن کامل غذا با گوشت‌کوب برقی یا مخلوط کن، باعث می شود کودک حرکات جویدن را یاد نگرفته و با بلعیدن کوچکترین غذای جامد دچار استفراغ شود. بنابراین از همان ابتدای شروع غذای کمکی، غذای کودک را با ته قاشق یا گوشت کوب دستی له کنید تا کودک حرکات جویدن و بلعیدن غذای جامد را یاد بگیرد. آموزش بلع مواد جامد در شش تا هفت ماهگی باید انجام شود و اگر کودکی مشکل بلع مواد جامد داشت حتما باید با جلسات گفتاردرمانی، بلعیدن درست را یاد بگیرد. اما در این بین، با رسیدن به سن نه ماهگی و احساس استقلال کودک می توان غذاهای انگشتی را برای کودک شروع کرد.
شروع غذاهای انگشتی:
غذاهای انگشتی، تکه های مواد غذایی یا میوه ها هستند که کودک با انگشتان خود در دست گرفته و داخل دهان می گذارد. این غذاها بسیار متنوع هستند. همچنین می توان غذاهای مغذی و خوشمزه برای کودک درست کرد. خوردن این غذاها هم با حس استقلال و اراده خود کودک انجام می شود و هم باعث افزایش اشتها و نیز یادگیری حرکات ظریف در انگشتان کودک می شود. بعد از سن هشت تا نه ماهگی با گرفتن قاشق از دست شما یا قاپیدن غذا از بشقاب، آمادگی خود را نشان می دهد. در ابتدا ممکن است کودک غذا را با مشت و کل انگشتان بگیرد اما بتدریج یاد خواهد گرفت که چگونه غذا را بصورت گاز انبری با انگشتان گرفته و به داخل دهان ببرد.
کثیف کردن لباس و دور دهان کودک در این بین طبیعی است. بهتر است از ظروف نشکن برای غذای کودک استفاده کرد. بهتر است از صندلی مخصوص غذای کودک استفاده کرد تا کودک به آن صندلی شرطی شود. برای دادن غذا کودک را حتما بنشانید و هیچ گاه خوابیده به کودک غذا ندهید.
نکات مهم برای انتخاب غذاهای انگشتی:
انتخاب مواد غذایی بر حسب سن شیرخوار یا کودک: مسلما غذاهای مناسب نه ماهگی با غذاهای یک و نیم سالگی ممکن است متفاوت باشد.
انتخاب غذاهای متنوع: اگر غذا تکراری باشد کودک از غذا امتناع خواهد کرد.
انتخاب مواد غذایی سالم و تازه: نه گرم کردن غذایی که در فریزر مانده.
استفاده از مواد غذایی با ارزش غذایی بالا: سعی کنید کودک را به هله هوله خوردن عادت ندهید. مطمئن باشید بهترین غذا، غذایی است که شما در منزل برای کودک تهیه می کنید.
عدم استفاده از مواد غذایی آلرژی زا: در صورتیکه کودک شما به ماده غذایی آلرژی دارد از آن ماده در غذای کودک استفاده نکنید. مواد غذایی را یکی یکی به غذای کودک اضافه کنید تا در صورت آلرژی به آن مطلع شوید. از غذاهای آلرژن می توان به انواع آجیل، ماهی، شیر، سویا و گندم اشاره کرد. اگر پودر آجیل به غذا اضافه می کنید تک تک استفاده کنید تا در صورت آلرژی سریعتر متوجه شوید.
عدم استفاده از غذاهای خیلی کوچک برای پیشگیری از خفگی: مانند انگور، نخود فرنگی، لوبیا و نخود، گیلاس و آلبالو البته له کردن آنها با ته قاشق می تواند خطر را کمتر کند.
معرفی چند نوع غذای انگشتی:
تکه‌های کوچک میوه‌های نرم و رسیده: مانند تکه موز، سیب، گلابی، سیب یا گلابی پخته، آلو بخارا پخته، زرد آلو بدون هسته، هویج پخته، گل کلم پخته شده با روغن زیتون، خیار، تکه هندوانه بدون هسته و طالبی.
سبزی های پخته:مانند هویج، سیب زمینی.
ماکارونی پخته شده رشته ای و پیچی، پنیر.
تکه های کوچک گوشت پخته شده ریز ریز شده یا چرخ کرده بدون چربی، کوفته قلقلی کاملاً پخته شده یا با پشت قاشق له شده، گوشت مرغ یا بوقلمون پخته شده.
تخم مرغ آب پز، تخم بلدرچین، تکه های کتلت یا کوکو سیب زمینی، کوکو سبزی
مخلوط سیب زمینی و تخم مرغ آب پز و روغن که بصورت استوانه ای کوچک در آمده.
بیسکوئیت
